Królestwo Neapolu

[Jacek Kierach]

Królestwo Neapolu – nieformalna nazwa państwa istniejącego w latach 1282-1816 (z przerwą w 1799) na obszarze dzisiejszych południowych Włoch; oficjalnie jego władcy posługiwali się tytułem królów Sycylii. Przed 1282 r. była to kontynentalna część Królestwa Sycylii; jednak w wyniku powstania ludności wyspy Sycylii władza króla Karola Andegaweńskiego została ograniczona do kontynentalnej części królestwa, podczas gdy wyspa Sycylia przeszła pod panowanie króla Aragonii Piotra III. Z czasem Neapol połączył się z Sycylią unią personalną, a następnie realną.
Historia
XIII-XV wiek
Do 1435 pod władzą Andegawenów (bocznej linii francuskich Kapetyngów wywodzącej się od Karola Andegaweńskiego). W 1435 po po śmierci królowej Joanny II Królestwo Neapolu przeszło pod panowanie młodszej linii Andegawenów (linia Anjou-Valois, boczna linia Walezjuszy) w osobie René I Andegaweńskiego; jednak roszczenia do tych terenów wysunął też Alfons V Aragoński, który po wieloletnich walkach ostatecznie opanował Królestwo Neapolu w 1442. Po śmierci Alfonsa V w 1458 Neapol odziedziczył jego nieślubny syn, Ferdynand I (Ferrante I). Po wymarciu młodszej linii Andegawenów w 1481 ich roszczenia do Neapolu przejęła Francja; roszczenia te podniósł król Francji Karol VIII Walezjusz, który w 1494 wkroczył na czele silnej armii do Włoch, a w lutym 1495 zajął Neapol. Jednak w wyniku zawiązania się antyfrancuskiej koalicji państewek włoskich, Hiszpanii i Cesarstwa, jeszcze w tym samym roku Karol VIII zmuszony został do wycofania się z powrotem do Francji i porzucenia Neapolu, gdzie na tron wrócił Ferdynand II, wnuk Ferdynanda I.

XVI-XVII wiek
W 1500 r. król Francji Ludwik XII Walezjusz i król Hiszpanii Ferdynand zawarli układ w Grenadzie, na mocy którego dokonali rozbioru Królestwa Neapolu; jego północna część - z miastem Neapolem - miała znaleźć się pod władzą Francji, południowa - pod władzą Hiszpanii. Wojska francuskie i hiszpańskie opanowały Królestwo Neapolu w 1501 r; wkrótce jednak doszło do sporów francusko-hiszpańskich o podział królestwa, które doprowadziły do wojny między Francją a Hiszpanią. Hiszpanie odnieśli w 1503 r. zwycięstwa pod Cerignolą i pod Garigliano, a w 1504 r. ostatnie oddziały francuskie w Królestwie Neapolu skapitulowały w Gaecie. Tym samym całość Królestwa Neapolu znalazła się pod kontrolą Hiszpanii, która utrzymała je do 1707 r.


Pałac Królewski w Neapolu